Zeytinin Besin Değeri ve Değerlendirme Şekilleri 29MAR
Zeytinin Besin Değeri ve Değerlendirme Şekilleri

Yapılan araştırmalar, zeytinin yalnızca lezzetli bir gıda değil, bunun yanında yüksek kaloriye sahip önemli bir besin kaynağı olduğunu da ortaya koymuştur. zeytin su, protein, yağ, selüloz, fosfor, kükürt, kalsiyum, klor, demir, bakır, manganez, A, C, E vitaminlerini içermektedir. 100g zeytinde 224 kalori vardır. 100g zeytinyağında 30mg E vitamini bulunmaktadır. Bileşiminden de anlaşılacağı gibi çok besleyici bir gıdadır. zeytinin et kısmında %10-25, çekirdeğinde ise %25-50 oranında yağ bulunmaktadır.

zeytin ve zeytinyağı tarih boyunca sağlığın korunmasında ve hastalıklara karşı dirençli olmak amacıyla kullanılmıştır. zeytinin meyvesi yanında yaprakları da sağlık amacıyla kullanılabilmekte ve kaynatılarak suyunun içilmesi halinde idrar söktürücü, tansiyon düşürücü, şeker düşürücü, bağırsak solucanlarını düşürme gibi çeşitli etkilere sahip olduğu bildirilmektedir.

Yaprağından ve meyvesinden sabun, şampuan gibi temizlik maddesi yapılmasının yanı sıra zeytin, kozmetik dünyasının en çok tercih ettiği ürünler arasında yerini korumaktadır.

zeytin çekirdeği ve zeytinyağı elde edilmesinden arta kalan posanın preslenerek toz haline getirilmesi ve daha sonra kalıba konarak kurutulması sonucu, prina adı verilen yakacak elde edilmektedir. zeytin kerestesi hafif eşya yapımında kullanılmaktadır.

Her yönüyle değerlendirilebilen zeytinin beslenme açısından yararları aşağıda sıralanmıştır.

 

Vücut için gerekli ancak sentez edilemeyen temel yağ asitleri ile sadece yağda eriyebilen E vitaminin kaynağını oluşturması ve insan beslenmesinde çok önemli bir konuma sahiptir. Aynı zamanda A, D ve K vitaminleri açısından da zengindir.

 

Başta kalp-damar hastalıklarında olmak üzere sindirim sistemi, kemik yapısı beyin ve sinir dokuları üzerinde çok önemli fonksiyonları bulunmaktadır. Kalp-damar hastalıklarında temel risk faktörü olan kolestorlün, damar tıkanıklığına yol açan "LDL" bileşenini azaltıcı rol oynarken, yaralı ve koruyucu olan "HDL" bileşenini değiştirmez. Bu özelliği ile kalp sağlığı açısından en uygun besindir.

 

Mide asitliğini azaltarak gastrit veya düodenal ülserlere karşı koruyucu bir rol oynar.

 

Safra salgısını canlandırıcı, safra kompozisyonunu düzenleyici ve safra kesesinin boşalmasını sağlayıcı özellikleri nedeni ile safra taşı riskini azaltır ve taşların erimesine yardımcı olur.

 

Bağırsaklar tarafından iyi emilerek bağırsaklardan geçişi düzenleyici özellikleri vardır.


Dengeli kimyasal pozisyona sahip olduğundan kemik mineralizasyonun iyileşmesini sağlar ve normal kemik gelişimine yardımcı olur. Yaklaşık %80 oranında

 

 

 

bulunan oleik asit insan sütündeki en önemli yağ asididir ve doğumdan hemen sonra bebeğin sinir dokularının gelişiminin sağlanmasında temel bir işleve sahiptir.

 

Dokuların yaşlanmasını önler ve yaşlanmasının beyin fonksiyonları üzerindeki yıpratıcı etkisini azaltır. zeytin ve zeytinyağında hücre yenileyici ve yaşlanmayı geciktirici ‘’Oleuropein’’ maddesi bulunmakta ve bu madde başta ABD olmak üzere birçok gelişmiş ülkede kansere karşı yapılan ilaçlarda kullanılmaktadır.

 

Kan hücrelerinin kümeleşmesinde rol oynayan faktörlere karşı etki göstererek kan damarlarında pıhtılaşma riskini azaltır.

 

zeytin egzamayı ve saçların dökülmesini önler.

Sindirim sistemi hastalıklarına da zeytinyağı öneriliyor. Çünkü, bu yağ tamamen doymamış yağ asitleri içeriyor. Böylece bu asitler vücutta biriken toksinlerin dışarı atılmasını sağlıyor.

 

zeytinyağı hipertansiyonu önleyici etkisi vardır.

 

zeytinyağını diğer bitkisel yağlardan ayıran en önemli özellik, oleik asit zenginliğidir. Bu asit özellikle meme kanserini tetikleyen (Her-2/ Neu) veya (ERB B-

2) kötü genlerini durdurma özelliğine sahiptir.

 

Kemik ve dişlerin gelişmesini sağlar.

zeytinyağı, sindirilme derecesi en yüksek yağlardan biridir.

 

Antioksidan maddeler içermesi nedeni ile diğer yağlara göre yüksek sıcaklıklarda bile daha dayanıklıdır ve bu özelliğine bağlı olarak kızartmalarda kullanılabilecek en sağlıklı yağdır.

zeytinyağları, bileşimi nedeniyle derin yağda kızartmalarda diğer bitkisel sıvı yağlardan çok daha fazla defa ve süre bozulmadan kullanılabilir. zeytinyağı, ekmek, pasta, kek, bisküvi vb gibi fırında pişen mamullere lezzet verir, bu tip gıdaların kurumasını önler.

Yapılan araştırmalar, zeytinin yalnızca lezzetli bir gıda değil, bunun yanında yüksek kaloriye sahip önemli bir besin kaynağı olduğunu da ortaya koymuştur. Zeytin su, protein, yağ, selüloz, fosfor, kükürt, kalsiyum, klor, demir, bakır, manganez, A, C, E vitaminlerini içermektedir